Duyu Bütünleme Terapisi Nedir?
Dr. A. Jean Ayres uzman fizyoterapist ve psikologtur. 1955 ve 1984 yılları arasında University of Southern California'da okumuş olan Jean Ayres, 1960 yıllarında duyuların öğrenme, duygular ve davranışlar üzerindeki etkilerini araştırmış ve bugün ''Ayres Duyu Bütünleme'' methodu olarak bilinen teoriyi ortaya koymuştur.
Dünya'da birçok ülkede çevresiyle uyum sorunu yaşayan, hiperaktivite, otizm, dikkat eksikliği, öğrenme güçlüğü gibi davranış problemleri olduğu varsayılan çocuklarda Duyu Bütünleme Terapisi uygulanıyor. Bu terapiyle çocuğun çevresiyle olan sosyal, duygusal ve fiziksel etkileşiminde olumlu geri bildirimler alınıyor.
Ebeveynler çoğunlukla çocuklarının herkesten daha iyi anladığını ve bildiğini düşünebilir. Fakat çocuğunun farklı davranışlar sergilediğini düşünen aileler de yok değil. Hiç kendinize şu soruları sordunuz mu?
Bunların önemli problemler olduğunu kabul etmeniz çok önemli; bunların sadece kişisel, ebeveyn kaynaklı veya tipik gelişim evresi sorunu olduğunu sanmayın. Duyu Bütünleme tanımını duymuşsunuzdur. Çocuğunuzun yetenekleri değiştikçe ve geliştikçe, ebeveynlere sunulan birçok farklı fikir ve opsiyon ortaya çıkıyor. Ancak her çocuğun yeteneği kolayca anlaşılamıyor veya tanımlanamıyor. Duyu Bütünleme size aradığınız bazı cevapları verecektir.
Duyu Bütünleme Nedir?
Dünyayı nasıl algıladığımıza ve nasıl eyleme geçeceğimize duyularımız sayesinde karar veririz.
Duyu Bütünleme vücudumuzdaki farklı duyusal sistemlerden gelen, duyumsal (algısal) bilgilerin beyin tarafından anlaşılması, işlenmesi ve düzenlenmesini ifade eder. Duyularımız yoluyla dünyayı anlamaya çalışırız. Duyu sistemimiz birlikte doğru çalıştığında aşağıdakileri yapabiliriz:
Duygularımız, hislerimiz ve acil durum alarm düzeyimiz duyu tanımlama ve işleme sürecindeki duyu deneyimlerinden etkilenir. Bunları yaşadığınızda ne hissettiğinizi düşünün: kibar bir masaj veya vücudunuzda gezen bir böcek? Roller coster'a binmek veya sallanan sandalyede hafifçe sallanmak? Bir çileği koklamak veya üst kattan gelen sigara kokusunu farketmek? Serin bir odada kalın bir yorgan altında uyumak veya soğuk bir günde kapı dışında kalmak? Sıcak bir duş veya soğuk bir havuza atlamak?
Duyu Bütünleme´de Sorun Olabileceğine Dair İpuçları
Çocuklarda şu farklılar gözlenebilir;
Duyu Sistemleri
Beynimiz duyulardan gelen bilgileri doğru algılayabilme ve doğru sıralayabilme yetisine sahiptir. Bunun için beynin duyu sistemlerinden gelen bilgileri bütünleştirmesi gerekiyor.
Duyu sistemleri: dokunsal sistem, denge sistemi, vücut farkındalık sistemi, işitsel sistem, koklama/tat alma sistemi
Dokunma Sistemi (Tactile System): Çevremizdeki boyutları algılamak, şekli ve dokuları tanımak için dokunma duyumuzu kullanırız. Bu bir anahtarla bir metal parayı ayırt etmemize olanak verir. Veya dudağımızda kalan bir yemek tanesini hissetmemizi sağlar. Dokunma, içinde olduğumuz çevreyi ölçüp değerlendirmemize yardımcı olur ve buna uygun tepkiler geliştirmemizi sağlar.
Bireyler aşırı veya yetersiz dokunma sistemine sahipse dokunma dürtüsü farklı çalışır. Uyaran şey kıyafet dokusu, yiyecek dokusu veya beklenmedik/farklı bir dokuysa kişi negatif tepki gösterecektir; itmek, kaçmak gibi.
Denge Sistemi (Vestibuler System): Bu duyu bize hareket ederken güvende olma hissi sağlar. Denge sistemi dengenin gelişimi ve motor gelişimi için önemlidir; kas bütünü, duruş (postür), vücudun her iki tarafını dengeli kullanmak, koordineli göz hareketleri, evrende dengede durmak için önemlidir.
Vücut farkındalığı (Proprioceptive System): Kas ve eklem duyusudur. Bakmadan vücudumuzun evrende nerede olduğunu algılamamızı sağlar. Ayrıca vücut parçalarının nerede olduğu ve nasıl hareket ettiklerine ilişkin bilgi verir.
Koklama ve Tat Alma Duyu Sistemi (Olfactory/gustatory system): Tat alma ve koklama duyumuzdan oluşur. Tat alma ile tatlı, ekşi, acı, tuzlu gibi farklı tatları algılarız. Koklama ile çevremizdeki kokular hakkında bilgi sahibi oluruz.
Görme Duyusu (The Visual System): Görebilme ve her iki gözün birlikte, koordineli hareket edebilmesidir. Görme duyusu ile nesneleri, insanları, renkleri, zıtlıkları tanırız.
İşitme Duyusu (The Ouditory System): Etrafımızdaki sesleri duymamızı ve duyduğumuz şeyleri doğru anlamamızı ifade eder.
Duyu bütünleştirme basit şeyleri öğrenebilmemizi ve buna uygun davranmamızı sağlar. Duyularımız beynimize her dakika sinyal gönderir ve etrafımızda olan şeyleri anlamamızı ve ne şekilde harekete geçeceğimizin bilgisini iletir. Beynimiz duyudan gelen sinyali algılar, düzenler ve bunu öğrenmeye dönüştürür.
Çoğu çocuk duyularla gelen sinyalleri nasıl algılayacağını ve nasıl eyleme dönüştüreceğini bilir. Dünya'daki bazı çocuklarda ise duyulardan gelen sinyalleri algılamada, anlamada ve cevap vermede sorun yaşanır. Dr. Ayres bu konuda şöyle demiştir ''eğer duyu akışında karmaşa varsa, hayat adeta bir trafik kaosuna benzer''.
Adres:
Sille Ak Mahallesi Testiciler Sokak No1 SELÇUKLU/KONYA
Telefon
0(332)2414250